2020 was een heel bijzonder jaar waarin we met elkaar invulling hebben gegeven aan ‘het nieuwe normaal’. De vertrouwde manier waarop we naar het werk en zakelijk reizen is als gevolg van de coronacrisis verleden tijd. Dat geldt ook voor onze manier van werken. Reizen met het openbaar vervoer, de auto, de fiets en werken op kantoor is niet meer vanzelfsprekend. Dit jaar stond voor werkgevers daarom voornamelijk in het teken van de organisatie van thuiswerken en alternatieven zoeken voor vitaliteit en mobiliteit. U hebt slimme thuiswerkfaciliteiten bedacht zodat de medewerkers goed en gezond hun werk kunnen blijven doen. En als thuiswerken niet kan, keek u hoe ze toch op kantoor kunnen werken zonder de gezondheid in gevaar te brengen. Thuiswerken brengt ook onverwachte voordelen met zich mee, zoals minder parkeer- en reiskosten; minder energie- en huisvestingskosten. En het wordt ook door medewerkers positief ervaren; minder reistijd en -kosten; effectiever werken en vergaderen; schonere lucht en geen files. Werkgevers zoeken daarom naar manieren om het werken en reizen blijvend anders te organiseren. Corona heeft het afgelopen jaar wel een drastische verandering in mobiliteit tot stand gebracht. De files zijn nagenoeg verdwenen en de uitstoot is door woon-werkverkeer sterk verminderd. Deze positieve effecten willen we zoveel mogelijk behouden, ook na corona. Dat doen we door woonwerk- en zakelijke mobiliteit nadrukkelijk te koppelen aan bereikbaarheid, duurzaamheid, veiligheid en vitaliteit.
Handige platforms beschikbaar voor werkgevers bij maken nieuwe mobiliteitsbeleid
De beperkingen door corona hebben tot gevolg dat Werk Slim, Reis Slim (WSRS) niet vol gas kan koersen op de gezamenlijke opdracht: reductie CO2-uitstoot en verbeteren bereikbaarheid van stad en regio. WSRS is zich ervan bewust dat werkgevers hun handen daaraan vol hebben aan het organiseren van anders werken en reizen en heeft de activiteiten daarop aangepast door ter ondersteuning het informatieplatform Anders werken en Anders reizen te bouwen op de website www.werkslimreisslim.nl. Op dit platform vind je handige informatie en links naar meer informatie over thuiswerken, vitaliteit en mobiliteit door corona. WSRS sloeg daarnaast de handen ineen met de andere landelijke regio’s die ook werken aan slimme en duurzame mobiliteit. Het resultaat is het landelijke platform www.zowerkthet.nl. Daarop komt alle regionale en landelijke informatie over anders werken en reizen door corona bijeen. Beide platform helpen u bij het maken van nieuw mobiliteitsbeleid. En heeft u meer ondersteuning nodig, dan helpt WSRS u graag.
Fietsactie Ga toch fietsen
In 2021 ging de actie Ga toch fietsen! vlak voor de coronacrisis van start. Ondanks het vele thuiswerken hebben toch nog 50 niet-thuiswerkende medewerkers gebruik gemaakt van deze e-bike-probeerweek-actie. De actie gaat in het voorjaar van 2021 opnieuw van start. Dit keer niet alleen in Leeuwarden, maar ook in Heerenveen, Drachten en Sneek. Daar zijn we trots op! We werken daarvoor nauw samen met de gemeente Smallingerland, Heerenveen en Sùdwest Fryslân. Plaatselijke fietshandelaren stellen weer e-bikes beschikbaar. Forenzende medewerkers kunnen dan weer ervaren hoe op de e-bike of speed pedelac naar het werk bevalt als alternatief voor de auto. We hopen – afhankelijk van de ontwikkelingen rondom corona – in het voorjaar weer te kunnen starten. We houden u daarvan op de hoogte. Fietsactie krijgt weer vervolg
Met directe fietsroute investeren in de fiets
Dit jaar zijn we onverminderd doorgegaan met investeren in de fiets. Zo wordt van Leeuwarden tot Jirnsum het fietspad langs de oude Rijksweg getransformeerd naar een doorfietsroute. Hier heeft de fietser straks een brede, comfortabele en directe fietsroute van- en naar de stad Leeuwarden. Bijzonder in dit project is de doorfietsrotonde, een uniek ontwerp dat door de gemeente Leeuwarden zelf is bedacht. Binnen de stad hebben we op een aantal belangrijke fietsroutes de weginrichting aangepast naar fietsstraten.
Doorontwikkeling Park & Bike
In 2021 gaan we onze Park & Bike-voorziening door ontwikkelen. We breiden het aantal fietsplaatsen uit en gaan een samenwerking aan met de Stichting Parkeergarages Leeuwarden. De voorbereidingen hiertoe zijn gestart en krijgen in 2021 hun beslag. Vanzelfsprekend houden wij u op de hoogte.
Slimme verkeerslichten in werking
Naast het stimuleren van ander reisgedrag, introduceren we ook nieuwe technologieën in Leeuwarden. De infrastructuur in en om Leeuwarden is de afgelopen 10 jaar flink uitgebreid en daarmee groeide ook de capaciteit. Om deze capaciteit zo slim mogelijk te laten functioneren zijn 9 verkeerslichten op de invalswegen van Leeuwarden geüpgraded naar slimme verkeerslichten (iVRI’s). Het effect daarvan is gericht op verbetering van de leefbaarheid en bereikbaarheid van de stad en regio op een duurzame wijze: verlagen CO2-uitstoot, verhogen verkeersveiligheid en verminderen geluidsoverlast. De slimme verkeerslichten zorgen voor een betere doorstroming. Automobilisten krijgen via hun navigatiesysteem informatie over de stand van de lichten (Rood-Groen) zodat ze daarop hun snelheid kunnen aanpassen. Er zijn 3 niveaus van informatievoorziening van de iVRI’s: informeren, optimaliseren en prioriteren. Gemeente Leeuwarden heeft in eerste instantie gekozen voor de informerende versie. De functies optimaliseren en prioriteren worden meegenomen in de doorontwikkeling.
Duurzame Stadslogistiek onderdeel van ambitie ZE-NNL 2035
De vier grote Noord-Nederlandse steden – waaronder Leeuwarden – en de drie provincies (Slim en Groen Onderweg Noord-Nederland) hebben samen met het Rijk de ambitie uitgesproken om in te zetten op Zero-emissie Noord-Nederland in 2035 (ZE-NNL 2035). Dit moet op korte termijn leiden tot slimmere (minder kilometers) en schonere (uitstootvrije kilometers) logistiek, ook in Leeuwarden. Het verminderen, veranderen en verduurzamen van de verkeersbewegingen in Leeuwarden kan: door het logistieke proces anders te organiseren, door meer samen te werken binnen de logistieke keten en door de inzet van ZE-voertuigen in de stad. De transitie naar duurzame en efficiënte logistiek wordt gezien als een gezamenlijke opgave waarbij ieder partij een eigen verantwoordelijkheid heeft: de gemeenten, het ministerie van IenW en de ondernemings-, branche- en belangenorganisaties. De ambitie van Noord-Nederland geeft Leeuwarden bijvoorbeeld de kans om de binnenstad autoluwer te maken. Een van de initiatieven om (logistieke) voertuigbewegingen te verminderen en te verduurzamen, trekt een aantal werkgevers, waaronder: Achmea, Rabobank, Veiligheidsregio Fryslân, Gemeente Leeuwarden en de Provincie Fryslân. Zij onderzoeken de mogelijkheden om hun kantoorlogistiek te verduurzamen en gebruik te maken van een hub om de kantoren duurzaam te bevoorraden. Ook landelijke en lokale vervoerders zien voor zichzelf een rol bij de realisatie daarvan. WSRS heeft samen met bedrijven de leveranciers en bezorgvolumes geïnventariseerd. Deze inventarisatie geeft inzicht in de mogelijkheden van een hub of eventuele andere afspraken met leveranciers. Aan de andere kant bezorgen steeds meer bedrijven op een duurzame manier zoals Leeuwarder bedrijven WokMe, Doozo en gemeente Leeuwarden bezorgen binnenkort met één of meer Carver Cargo’s.
Ketenmobiliteit: fiets in de keten
In het kader van de treinconcessie 2020 – 2035 biedt Arriva opvouwbare elektrische deelfietsen aan op de stations Leeuwarden en Groningen. Dit gaat in 2021 van start. In overleg met Arriva is afgesproken om daarnaast deelfietsen te plaatsen bij 13 regionale treinstation in de provincie Fryslân. De provincie Fryslân wil ook op 6 busstations deelfietsen aanbieden. Voor deze in totaal 19 locaties is een aanbesteding gedaan. Het project is gegund aan Deelfiets Nederland. De start is in februari 2021. Deze deelfietsen kunnen straks met elke MaaS-app geboekt worden. De gemeente Leeuwarden heeft de vervanging van Park&Bike-fietsen door deelfietsen tijdelijk on-hold gezet. Het overleg met deelnemende bedrijven kon door de coronacrisis niet op tijd plaatsvinden. Met OV-Fiets hebben we nog geen afspraken kunnen maken in afwachting van een verwachte wijziging in het verhuursysteem. Het gaat om de stations Grou-Jirnsum, Akkrum en Wolvega. In 2021 gaan wij hierover weer in overleg met NS-stations. De inzichten die het project Ketenmobiliteit oplevert komen beschikbaar voor geheel Noord-Nederland.
Fossielvrije Weken
Fossielvrij voortbewegen was in Fryslân een groot item tijdens de Elfwegentocht 2018. Binnen het Noordelijke programma Schone mobiliteit deden 100.000 Friezen enthousiast mee. Het vervolg in 2020 in Groningen, Fryslân en Drenthe vond door corona in afgeslankte vorm plaats onder de naam Fossielvrije weken. Stichting Fossielvrije weken Noord-Nederland heeft grote plannen om het Noorden in 2022 wederom in actie te krijgen. Voor de zomer van 2022 staat een groot event gepland in Noord-Nederland. En terecht, want juist het Noorden is in staat om de uitstoot van fossiele brandstoffen in het verkeer weg te organiseren. Studenten, bedrijven en energiecoöperaties staan te trappelen om te laten zien wat er allemaal mogelijk is. In 2021 krijgt het programma inhoud. Daarover gaan we in gesprek met enthousiaste partijen. De drie Provincies stimuleren deze samenwerking. Ideeën? Meld je bij info@fossielvrijeweken.nl
We willen alle bedrijven, organisatie, onderwijsinstellingen en overheidsinstellingen bedanken voor de inzet voor een bereikbaar, duurzaam, veilig en vitaal Leeuwarden en regio. Wij wensen u en uw dierbaren heel goede feestdagen en een gezond en gelukkig 2021!
De medewerkers van de projectorganisatie Werk Slim, Reis Slim