Lees op deze pagina de wekelijkse achtergrondrapportage monitoring mobiliteit van het team Monitoring en Evaluatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Het rapport geeft inzicht in de ontwikkeling van het verkeer en vervoer in Nederland tijdens de coronacrisis en ontstaat uit verschillende bronnen. Onder andere meetpunten in wegen, locatiegegevens uit smartphones van panelleden en OV-chipkaartdata geven heel veel informatie over de veranderende mobiliteit na de coronavirus-uitbraak. Ook uitkomsten uit enquêtes over bijvoorbeeld thuiswerken en toekomstig reizen worden meegenomen. Het levert telkens een interessant, dik rapport op. Rudie de Bruin – namens het M&E-team DGMO maakt wekelijks een samenvatting van de rapportage. Vanaf week 50 Geeft Henk Taale de wekelijkse update vanuit het M&E teamFGMO.
Noot: Dit is geen formele monitor van het Ministerie en heeft geen formele status. De rapportage wordt op initiatief van het M&E-team DGMO gemaakt.
Wekelijkse rapportages
Week 51
Dit is de laatste achtergrondrapportage van 2020. Volgende week zijn er vast ook interessante ontwikkelingen, maar die laten we dan maar liggen voor volgend jaar. Overigens, hoe we volgend jaar verder gaan, is nog onderwerp van discussie. Daarover worden jullie nog geïnformeerd. Voor nu de volgende persoonlijke observaties voor deze week.
- Ten aanzien van het personenverkeer is maar een conclusie mogelijk: de verkeersdrukte is door de lockdown maatregelen afgenomen. Dit zien we op de slides 7-17 overal terugkomen. Het effect zien we ook op slide 66, waar een behoorlijke afname van het aantal mensen in winkelstraten te zien is. Het enige verkeer dat toegenomen is, is het luchtverkeer (slide 42). Dat is misschien toe te schrijven aan de kerstvakantie.
- Het goederenvervoer blijft redelijk draaien. Het aantal bewegingen schommelt de afgelopen weken tot en met week 50 rond het niveau van 2019 (slides 38 en 39). Voor binnenvaart en wegvervoer daar iets boven en voor spoor en zeevaart daar iets onder. Het vervoer over de weg is in week 51 wel weer toegenomen (slides 7 en 8).
- De luchtvracht op Schiphol was in november hoger dan in 2019 (slide 43), iets wat we ook bij de luchthavens van Brussel en Frankfurt zien, maar weer niet bij Heathrow (slide 46).
- Dat de verkeersdrukte is afgenomen, is ook zichtbaar in het aantal verplaatsingen (slides 59 en 60), zeker die met de auto. Mensen blijven meer thuis, gaan minder naar het werk, sporten of winkelen (slides 50-52).
Dank voor de foto’s die opgestuurd zijn. Ze laten weer zien hoe gevarieerd en mooi de Nederlandse landschappen zijn. Goede feestdagen en vakantie toegewenst en tot volgend jaar.
20201223 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Week 50
Rudie heeft vorige week voor de laatste dit bericht verspreid. Het is nu aan mij om in zijn voetsporen te treden. Voorwaar geen gemakkelijke opgave, maar we blijven ons best doen jullie te voorzien van nuttige informatie over mobiliteit en vervoer in dit aflopende jaar. Wat valt ons deze week op in de achtergrondrapportage? Mijn persoonlijke mening is dat er niet veel bijzonders aan de hand is. Maar dit zijn dan ook nog cijfers van vorige week, dus voor de nieuwe maatregelen.
- Wat het verkeer betreft, zijn er geen grote veranderingen. Al lijkt het verkeer de laatste 2 weken iets af te nemen ten opzichte van 2019 (slides 7, 8, 15 en 16).
- Ook de files blijven op hetzelfde lage niveau als de afgelopen weken. In week 50 was er 87% minder file dan in 2019, in week 49 was dat 86% (slide 18).
- Het gebruik van het OV is stabiel gebleven (slide 22), evenals de verdeling over de dag (slide 23). In Groot-Brittannië neemt het gebruik van het OV weer snel toe, nadat de lockdown was versoepeld (slide 24).
- Ook in het totale aantal verplaatsingen en afgelegde afstanden zijn de afgelopen week geen grote wijzigingen opgetreden (slides 55, 56 en 57). Wel opvallend is dat het aantal winkelverplaatsingen is toegenomen (slide 50). Naar verwachting zal dat met de nieuwe maatregelen de komende tijd flink veranderen.
- Een laatste observatie betreft de verkoop van voertuigen (slides 113-116). De verkoop van nieuwe en gebruikte auto’s was in november minder dan vorig jaar, evenals bedrijfsvoertuigen. Echter, de verkoop van gemotoriseerde tweewielers blijft onverminderd hoog.
De ingezonden foto’s waren op, vandaar maar weer een plaatje van het altijd mooie Flakkee. Mochten jullie de komende weken iets anders willen zien, stuur dan een foto van een landschap in je eigen stad, dorp of buurtschap naar ons op. Het hoeft echt geen mooi weer te zijn om een rondje te lopen of te fietsen en je omgeving vast te leggen!
20201216 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Week 49
- De verkeersintensiteiten op de Rijkswegen zijn afgelopen week iets gedaald (zie slide 9 en 14), maar het algemene beeld van de afgelopen maand is stabilisatie. Wel zien we in de steden dat zowel de intensiteiten (slide 16) als de congestie (slide 22) de afgelopen maand een stijgende trend vertoont. Waarschijnlijk is de toename in het winkelen (slide 51 en 65) een deel van de verklaring hiervoor. Van de Gemeente Den Haag kregen we gegevens over de intensiteiten op de invalswegen naar de stad (slide 15); hier zien we dat op de provinciale wegen de afname in intensiteit sinds maart wat lager is dan op de A12.
- Bij het thuiswerken (slide 50) zien we een interessante ontwikkeling in de laatste maanden. Na een gestage afname van het thuiswerken na de zomervakantie zagen we na de eerste persconferentie op 28 september het thuiswerken weer toenemen (tot 15% meer rond de herfstvakantie). Na de herfstvakantie zijn weer steeds minder mensen gaan thuiswerken en inmiddels zitten we weer op het zelfde niveau als eind september. Nog steeds rond een kwart minder mensen gaan naar het werk dan voor maart, maar als deze trend zou doorzetten dan kunnen we ook weer een toename in de congestie verwachten (slide 19).
- Op slide 24 nieuwe data over het aantal instappers in het OV gedurende de dag. Het nieuwe aan deze gegevens is dat er nu vergeleken wordt met dezelfde periode een jaar geleden. De spitsen in het OV zijn grotendeels verdwenen.
20201209 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Week 48
Hierbij weer een update over de mobiliteitsontwikkelingen in Nederland tijdens de laatste week van november (week 48). Wat valt op deze week:
- Het verkeer op hoofdwegen laat de afgelopen weken zowel op werkdagen als in het weekend een lichte stijging zien (zie slide 7, 8 en 9). Waar het personenverkeer lager ligt t.o.v. 2019, ligt het vrachtverkeer momenteel wat boven het niveau van 2019. Het vrachtverkeer laat een vrij stabiel beeld zien in de afgelopen weken.
- Ook het grensverkeer van en naar Vlaanderen en Duitsland laat (in vergelijking met 2019) een licht stijgende trend zien (slide 28).
- De vertraging op het hoofdwegennet blijft (ondanks de lichte stijging van het verkeer) nog steeds heel laag. De afgelopen week (week 48) was deze ongeveer gelijk aan die van de week ervoor, maar nog steeds 92% lager dan vorig jaar in dezelfde week (slide 18).
- Het aantal vluchten zit al vanaf eind augustus in een dalende trend (slide 41). In ongeveer 3 maanden tijd is de index gedaald van bijna 60% (t.o.v. 2019) naar onder de 40%.
- Voor alle modaliteiten nam het aantal verplaatsingen in week 48 toe (slide 56 en 57). In de media was veel aandacht voor de “Black Week”. Wij zien in onze data dat het aantal winkelverplaatsingen in week 48 flink is toegenomen (slide 49). Dit beeld wordt bevestigd door de data over het aantal passanten in winkelstraten (slide 63).
- Het aantal mensen dat op een gemiddelde dag thuis blijft (“thuisblijvers”) daalde in week 48 verder en ligt voor het eerst zowel op werkdagen als in het weekend rond het niveau van begin maart (voor de crisis) (slide 48). Hiermee ligt het aantal thuisblijvers ook lager dan in de week vóór de recente aangescherpte maatregelen van 3 nov en 13 okt jl.
- Op de laatste slide een sfeervol plaatje in deze donkere dagen. Ik meen zelfs het silhouet van Sinterklaas te ontwaren op een van de daken van het Binnenhof…
20201202 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Week 47
Wat zijn de meest interessante ontwikkelingen deze week?
- Wat het verkeer betreft is er net als vorige week geen grote ontwikkeling te benoemen. De schommelingen zijn klein, al lijkt het verkeer de laatste weken weer iets toe te nemen (o.a. slides 7, 8 en 17), maar hard gaat dat niet. Het komt overeen met het beeld dat uit de paneldata komt: mensen blijven minder thuis en maken ook weer iets meer verplaatsingen naar het werk (slides 47 en 48). Dat is nog wel steeds ongeveer een kwart minder dan in eerste 2 weken van maart voor de coronacrisis. En als mensen naar het werk gingen, namen ze afgelopen week meer de auto en werd er minder gefietst en gelopen (slide 61) dan voorgaande twee weken. Sowieso werd er afgelopen week minder gefietst en gelopen, dat komt naar voren in slide 25.
- Terug van weggeweest is de grafiek op slide 13 waarin de gemiddelde intensiteit voor 10 knelpunten als verloop over de dinsdag is weergegeven. Zoals hierboven gezegd, nemen de intensiteiten de laatste weken iets toe, maar deze zijn nog wel lager dan eind september.
- Ook de congestie is vorige week iets toegenomen (slide 18), maar ligt nog steeds op een zeer laag niveau vergeleken met vorig jaar. Maar blijft dat zo? Dat is een vraag die ons inmiddels wel bezighoudt. Wat is de impact van de coronacrisis op het verkeer in de komende jaren? Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) heeft daar onlangs studie naar gedaan. Met behulp van 2 CPB-scenario’s (slide 132) en onder de aanname van een aantal veranderingen in gedrag (slide 133) hebben zij berekend wat de effecten zijn op de afgelegde afstand en vertraging op het HWN voor 2025 (slide 134).
- Interessant hierbij is dat de correctie die toegepast wordt voor de gedragsaanpassingen leidt tot een afname van de afgelegde afstand over de weg met ongeveer 2%. Als we de relatie tussen afstand en congestie van slide 20 mogen geloven, betekent 2% minder afgelegde afstand toch ongeveer 15% minder file. Ons gedrag een beetje aanpassen leidt dus tot aardig wat minder file!
- Op de laatste slide weer een mooi plaatje van de herfst. Het laat ook zien wat er de afgelopen jaren ook nog speelde, namelijk weinig neerslag. Voor fietsers en wandelaars (blijf bewegen!) is dat gunstig, maar de natuur kan nog wel wat neerslag gebruiken. Jullie foto’s blijven nog steeds welkom.
20201125 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit_[klein]
week 46
Hierbij alweer de 30e achtergrondmonitor over de week van 8 tot 14 november. Op 58 slides is data over de afgelopen week toegevoegd; ook hebben we een nieuwe slide over autodelen. Wat valt op deze week:
- Het verkeer kan de laatste weken het beste worden samengevat met het woord stabiel. De intensiteiten en verkeersprestatie blijven ongeveer op hetzelfde niveau (zie bijvoorbeeld slide 9, 13 en 16). Ook in het OV is het aantal instappers al sinds de gedeeltelijke lockdown van begin oktober stabiel (slide 21). Bij de uitsplitsing naar bestemmingen zien we wel enige lichte trends. Op slide 45 zien we dat we minder thuisblijven en minder op pad gaan voor sport of recreatie, terwijl het rondje om en winkelen nog steeds in een stijgende trend zitten. We maken daarbij wat meer verplaatsingen maar wel over gemiddeld kleinere afstanden. Op slide 54 is goed te zien dat tijdens de eerste lockdown de gemiddelde gereisde afstand afnam terwijl het aantal verplaatsingen toenam. Na de versoepelingen zie je het omgekeerde patroon (mei-september) terwijl na de maatregelen eind september het patroon van maart-april weer terugkeert.
- In het Verenigd Koninkrijk is het effect van de lockdown op 5 november op de mobiliteit mooi te zien op slide 22 en 32.
- We zien een opmerkelijke ontwikkeling op slide 50 waar het naar onderwijs reizen in de avonduren (19-24) flink is gedaald in de laatste maand. Een mogelijke verklaring zou kunnen zijn dat de toegang tot werkplekken in bibliotheken van hogescholen en universiteiten sterk is beperkt (vaak alleen mogelijk na reservering)
- Op slide 118 nieuwe data over autodelen. Vooral de vraag naar deelauto’s op de particuliere markt is na de lockdown behoorlijk toegenomen.
- Tenslotte roepen we iedereen, zoals elke week, weer op om vooral de tijd te nemen in de agenda om even een rondje te lopen of fietsen in de omgeving. Op slide 47 is het positieve effect van onze oproep duidelijk te zien J. Op slide 153 is te zien dat zo’n rondje behalve een frisse neus en een leeg hoofd ook prachtige beelden oplevert!
Dus blijf bewegen en blijf gezond!
20201118 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit_[klein]
Week 45:
- Het verkeer op het hoofdwegennet is na de persconferentie van 3 november in grote lijnen stabiel gebleven (slide 7-9). We zien wel het aantal verplaatsingen wat toenemen, terwijl de totaal afgelegde afstand gelijk blijft (slide 54 en 55). Dit hangt samen met de toegenomen fiets- en wandelverplaatsingen afgelopen week (zie ook slide 24). Het was afgelopen week mooi weer, dit zal ongetwijfeld een van de verklaringen zijn voor deze toename. Ook zijn we minder thuisgebleven (slide 45 links) en vaker de deur uitgegaan voor een rondje om of om te winkelen (45 rechts). Dat laatste wordt bevestigd door de stijging van het aantal passanten in winkelstraten vorige week (slide 61).
- Het gebruik van het OV is ongeveer 40% van het niveau van 2019 (slide 21). Op dezelfde slide is te zien dat de afname van het aantal OV-reizigers in de spitsen groter is dan in de daluren. Dit heeft uiteraard te maken met het grote aantal thuiswerkers en volgers van digitaal onderwijs op dit moment.
- Op slide 103 nieuwe data over de CO2-uitstoot door het transport wereldwijd. We zitten wereldwijd al weer bijna op het zelfde niveau als in 2019 en in Europa er zelfs al weer boven.
- De verkoop van nieuwe brom- en snorfietsen blijft ook in oktober ruim hoger dan in 2019 (slide 113). Dit is in lijn met het gegeven dat er een groep reizigers is die op dit moment alternatieven zoekt voor het reizen met het OV.
- Op slide 120 tenslotte is goed te zien dat Nederlanders meer internet gebruiken dan in de eerste maanden van het jaar, waarbij oktober tot nu toe de hoogste stijging laat zien.
En natuurlijk vragen we jullie aandacht voor de mooie foto op de laatste slide, waar een lezeres van de monitor al vroeg uit de veren was voor het halen van een frisse neus. We raden iedereen aan om haar voorbeeld te volgen (ook al kies ik persoonlijk voor een moment later op de dag…)! Blijf gezond!
20201111 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit_klein
Week 44
- Het totale autoverkeer is behoorlijk stabiel gebleven na de herfstvakantie, waarbij we nog steeds zo’n 5% onder de intensiteiten zitten van voor de persconferentie van 13 oktober (slide 7-9). Dat betekent dat de aangescherpte maatregelen op de weg duidelijk te merken zijn; 5% intensiteitsreductie is verkeerskundig best veel. Tijdens een zomervakantie zien we bijvoorbeeld een reductie van zo’n 10% gemiddeld omdat er dan veel mensen niet naar het werk reizen.
- Opvallend blijft daarbij het onderscheid tussen het personen- en het vrachtverkeer; terwijl het personenautoverkeer op de snelwegen zo’n 20% onder het niveau van 2019 zit zat het vrachtverkeer vorige week er ruim 15% boven (wat economisch gezien natuurlijk een goed teken is)! Er wordt regelmatig gesuggereerd dat die groei volledig wordt gecompenseerd door een lagere belading en dat zal wellicht een gedeeltelijke verklaring zijn. Maar we zien ook bij vervoerde tonnages bij andere modaliteiten zoals spoor en binnenvaart zelfs een toename vergeleken bij vorig jaar (slide 38) en ook de im- en export (slide 37) ligt op vergelijkbare niveaus als vorig jaar.
- Op slide 17 is goed te zien dat de files vrijwel verdwenen zijn. Dit komt uiteraard door het structureel hogere niveau van thuiswerken. Op slide 46 (links) zie je dat het aantal mensen dat naar het werk gaat nog steeds ruim 30% onder het niveau ligt van voor Corona. Na de herfstvakantie zijn weliswaar weer iets meer mensen naar het werk gegaan, maar we zitten nog steeds zo’n 5% onder het niveau van voor de persconferenties van 28 september en 13 oktober (dus voordat de nieuwe maatregelen van kracht waren). Die 5% toename in thuiswerkers als gevolg van de aangescherpte maatregelen zijn uiteraard ook een belangrijke oorzaak van de eerder genoemde 5% terugval in intensiteiten. Op dezelfde slide 46 zie je ook duidelijk het herfstvakantie-effect bij het onderwijs; en omdat er weer mensen naar het onderwijs gaan, stijgt het OV-gebruik ook weer licht (slide 21). Op slide 49 zie je goed dat er, zowel naar het werk als naar onderwijs, veel minder in de spitsen wordt gereisd (waardoor we dus vrijwel geen files meer hebben)
- We blijven iets meer thuis dan medio september. Op dit moment ligt het aandeel thuisblijvers 10-15% hoger dan begin maart (slide 45 links). We reizen nog steeds meer om naar de supermarkt te gaan of te winkelen dan voor Corona en ook het op bezoek gaan bij familie en/of vrienden zal hierin een rol spelen. We gaan uiteraard voor jullie volgen of het aandeel thuisblijvers gaat toenemen als gevolg van de extra maatregelen van 3 november.
- Bij het parkeren blijven we een dalende trend zien de afgelopen maand (slide 118 en 119). Ook hier zijn we uiteraard nieuwsgierig of deze trend doorzet na de aangescherpte maatregelen.
Wellicht dat we hier volgende week al meer over kunnen vertellen. Op de laatste slide (152) tenslotte een ontmoeting op de wandeling tijdens de lunchpauze. Ik was blijkbaar niet de enige die een lunchpauze had! We kunnen overigens wel weer een aantal nieuwe foto’s van jullie woon- of werkomgeving gebruiken! Dus blijf bewegen en blijf vooral gezond!
20201104 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit_klein
Week 42: In deze monitor zijn sommige gegevens bijgewerkt t/m afgelopen woensdag (slide 42-44, 49-51), dus een volle week na het ingaan van de nieuwe maatregelen. Bij de duiding van de grafieken moeten we goed beseffen dat het ook herfstvakantie is. Dus in hoeverre een effect door de Corona-maatregelen komt of door de herfstvakantie kunnen we niet altijd met zekerheid zeggen. Wat valt deze week op?
- We zien een langzame maar duidelijke daling van de verkeersintensiteiten op de snelwegen (slide 7 en 11). Ook het gebruik van het OV neemt nog verder af (slide 19).
- Maar toch neemt het totaal aantal verplaatsingen niet of nauwelijks af. We reizen weliswaar weer iets minder naar het werk en onderwijs (herfstvakantie!) maar dat betekent niet dat we de hele dag thuisblijven (slide 43). We gaan minder sporten en niet naar restaurants want die zijn dicht, maar winkelen, even een rondje om en recreatie zien we over het geheel genomen zelfs iets toenemen. En het aantal thuisblijvers wordt natuurlijk ook beïnvloed door het op bezoek gaan bij vrienden en/of familie. We weten dat niet helemaal zeker, maar dat zal een belangrijke rol spelen bij het paarse lijntje op slide 43 rechts: afgelopen weekend bleven even veel (of weinig) mensen thuis dan begin maart voordat we in de greep kwamen van Corona.
- Bij dat winkelen gaat het overigens waarschijnlijk vooral om de grotere bedrijven zoals de bouwmarkten, meubelboulevards en dergelijke aan de stadsranden. Het bezoek aan de stadscentra neemt wel af (geen horeca natuurlijk en zie ook slide 57 over de winkelstraten) en dat zie je terug in teruglopende bezettingsgraden van parkeervoorzieningen (slide 117 en 118).
- We hebben tussen de persconferenties van eind september (waar ook werd opgeroepen zoveel mogelijk thuis te blijven werken) en 13 oktober weer een nieuwe peiling gehouden onder de thuiswerkers. Op slide 76 zien we dat het aantal dagen dat men thuiswerkt nog iets verder is gestegen. Ook zien we een duidelijke toename in het stimuleren door de werkgever om thuis te werken van 40% begin september naar 52% begin oktober (slide 77).
Op de laatste slide een mooie foto van, volgens sommigen, de enige echte skyline van Nederland waaruit blijkt dat er ook dichtbij de stad vaak veel groen te vinden is.
Als we nu met elkaar afspreken vooral naar buiten te gaan om een rondje te wandelen of te fietsen (alleen of met het gezin) en verder voorlopig toch maar zoveel mogelijk thuis te blijven en het aantal sociale contacten te minimaliseren dan komt het vast allemaal goed! Blijf gezond en hou vol!
20201023 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Week 41: Hierbij alweer de 25e Achtergrondrapportage, dus met een zilveren randje! Na de persconferentie van gisteravond zijn we natuurlijk erg benieuwd welke effecten de maatregelen de komende weken gaan hebben op de mobiliteit. Daarover de komende weken meer. Maar eerst de opvallende zaken van de afgelopen week:
- Na de persconferentie van 28 september is het verkeer weliswaar licht gedaald en het thuiswerken heel iets toegenomen (slide 44) maar al met al is het toch een heel beperkt effect. Opvallend is dat, hoewel de gemiddelde afstand per auto is afgenomen (slide 52 rechts) en ook de totale verkeersprestatie op het HWN (zie bijvoorbeeld slide 11 en 13), tegelijkertijd het aantal autoverplaatsingen iets is toegenomen (slide 52 links). Op deze slide 52 zien we ook de waarschijnlijke verklaring: door het slechte weer van afgelopen week is het aantal fietsverplaatsingen flink gedaald. Voor veel korte verplaatsingen heeft men dus even de auto in plaats van de fiets gepakt (kinderen naar school of sport brengen, even een boodschapje…)
- Gelukkig zien we dat het goederenvervoer, zowel op de weg als op het spoor, op of boven het niveau van vorig jaar zit (slide 34). Dat zou een indicatie kunnen zijn voor, ondanks alles, toch meevallende economische macrocijfers in het 3e kwartaal.
- In de luchtvaart zien we het aantal vluchten in Nederland weer gestaag afnemen (slide 38). Het negatieve reisadvies van en naar veel landen is hier ongetwijfeld debet aan. Laten we hopen dat het niet te lang duurt voordat we weer een stijgende lijn mogen zien!
- Op slide 47 en 48 nieuwe data over de spreiding over de dag van het reizen naar werk en onderwijs. Op slide 47 is goed te zien dat de thuiswerkers vooral gezorgd hebben voor een relatief grote afname van het spitsverkeer; bij onderwijs is er wel een absolute afname van het aantal reizigers, maar is de afname over de dag redelijk constant. Op slide 48 is weer te zien dat in de laatste paar weken het aandeel thuiswerken (overdag) weer wat is toegenomen. Ook is goed te zien dat mensen die in de avonduren moeten werken meestal niet thuis (kunnen) werken.
- Op slide 101 en 102 zien we dat de emissies stikstof en fijnstof door het verkeer in de steden behoorlijk is toegenomen, ook ten opzichte van vorig jaar. We hebben hier nog geen verklaring voor; komt het door het weer (wind?) of omdat er meer scootertjes en auto’s zijn gaan rijden omdat mensen niet meer in het stedelijk OV willen reizen? Wellicht weet u het?
- Tenslotte willen we even stilstaan bij onze (eenmalige) zilveren slide 25. Want veel analyses en data worden tegengehouden door onze strenge ballotagecommissie: “Onwaarschijnlijk”, “Niet relevant genoeg” of nog erger “fake news”. Maar we wilden u deze, afgekeurde, grafiek als extraatje toch tonen in deze editie, zodat u zelf een oordeel kunt vormen. Veel ouderen stappen op de e-bike voor een rondje fietsen als het weer tenminste mooi genoeg is: niet teveel wind, niet te koud, geen regen. Dat was onze hypothese. Nu zijn weerstatistieken per dag en locatie verschillend; in Groningen kan de zon schijnen terwijl het in Rotterdam regent… Maar toch. Kijk naar week 15, 20 en 26 en je ziet een duidelijke relatie tussen temperatuur en fietsafstand. En kijk tussen week 26 en 38 naar de afstandsgrafiek en de neerslaggrafiek; als er geen of weinig regen valt, neemt de afstand toe en omgekeerd!
Deze week was in het nieuws dat Den Haag 180 miljoen gaat investeren in een groenere stad. Op de laatste slide zien we dat het ook “gratis” kan: gewoon een tijdje geen tram laten rijden en de natuur creëert een mooi wandelpad! Blijf gezond en houd u aan de maatregelen!
20201014 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Week 40: Zien we al eerste effecten van de persconferentie van vorige week maandag (en de aangekondigde maatregelen) op de mobiliteit van de afgelopen week? Het korte antwoord is ja. We zijn benieuwd of deze eerste resultaten in de komende weken bestendigd zullen worden!
Op slide 7 zien we een lichte afname van het verkeer op werkdagen, maar het vrachtverkeer is daarentegen gewoon doorgestegen. Op slide 13 en 14 zien we dat de totale verkeersprestatie met een paar procent is afgenomen. Op slide 46 is goed te zien dat de verkeersafname niet alleen in de spitsen is, maar ook tijdens de daluren. Al met al minder verkeer dus. En dat zorgt uiteraard voor spectaculair minder files! (slide 15). Kijk ook eens naar slide 17 waar goed de relatie tussen files en hoeveelheid verkeer te zien is. Met 8% minder verkeer bereik je al een afname van 50% in congestie! Dat is uiteraard een mooie aansporing om indien mogelijk (geheel of gedeeltelijk) thuis te werken.
En dat brengt ons op slide 42. We zien dat een aantal bestemmingen zoals kantoor, sport, zorg en onderwijs de afgelopen week licht zijn gedaald en dat iets meer mensen thuis zijn gebleven. Recreatie is ook flink gedaald maar dat kan ook te maken hebben met het slechte weer van vorige week. Naast een lichte afname van het autoverkeer zien we ook een afname van het OV (slide 19) en het fietsen (slide 22). Maar, zoals jullie weten, is er een directe relatie tussen fietsen en weer, de fietsgrafieken lezen bijna als een weerarchief! Op slide 53 is overigens goed te zien dat die fietsers vooral zijn overgestapt naar de auto vorige week… Maar al met al lijkt het er op dat de vorige week ingegane maatregelen wel degelijk al effect op de activiteiten van mensen en dus de mobiliteit hebben gehad.
Het is wel aardig weer eens naar slide 25 te kijken waar we zien dat het grensoverschrijdend verkeer naar Duitsland en België in een dalende trend zit. Hier is een duidelijk effect te zien van de maatregelen die deze landen hebben genomen ten aanzien van het reizen van en naar het “rode” Nederland. De resultaten van een nieuw thuiswerkonderzoek op slide 74 en 75. De mensen die kunnen thuiswerken werkten begin september gemiddeld nog steeds 3,2 dagen per week thuis; interessant is dat men denkt dat, ook als alles weer “normaal” is, men nog steeds 2,4 dagen per week thuis zal blijven werken. En dat zou betekenen dat onze mobiliteit en de congestie structureel er anders uit zal blijven zien! We herhalen deze “flitspeiling” deze week, zodat we kunnen zien of die 3,2 als gevolg van de oproep van premier Rutte weer wat omhoog gaat. We zijn benieuwd!
Tot slot nieuwe verkoopcijfers van auto’s en gemotoriseerde tweewielers op slide 106, 108 en 109. Er worden nog steeds meer occasions, motoren, brom- en snorfietsen en speed pedelecs verkocht dan vorig jaar en minder nieuwe auto’s. Bemoedigend is dat voor het eerst dit jaar de verkoop van bedrijfswagens weer op het niveau van 2019 zit. Laten we hopen dat dit een indicator is van een voorzichtig economisch herstel. Uiteindelijk moeten al die online bestellingen wel vervoerd en geleverd worden natuurlijk.
Op de laatste slide deze week een mooi plaatje uit Arnhem. We missen eigenlijk nog de foto’s uit de grotere steden. Daar zijn toch ook wel verrassende plekjes te zien tijdens jullie wandel- of fietsrondje?
20201007 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Week 39: Op de persconferentie afgelopen maandag zei minister de Jonge: “De treinen worden voller. Op de weg is het weer drukker. En dat zoveel mogelijk thuiswerken, schiet er steeds meer bij in.” Zien we dat ook in de data en wat valt er nog meer op deze week?
Drukker zien we het niet worden op de weg. Eigenlijk is het verkeer de hele maand september al redelijk stabiel en op een niveau dat goed vergelijkbaar is met de laatste weken voor de vakantie eind juni. Dat betekent dus minder verkeer in totaal, zeker in de spitsen (zie slide 7, 8 en 10) en ook de verkeersprestatie als geheel blijft tussen de 7 en 10% onder het niveau van 2019 (slide 15). En dat is precies genoeg om de congestie heel beperkt te houden (slide 16). Op slide 7 is overigens ook goed te zien dat de afname van het personenverkeer deels gecompenseerd wordt door een toename van 11% in het vrachtverkeer t.o.v. 2019!
Wij denken dat deze, voor de bereikbaarheid gunstige, verkeerssituatie voor een groot deel te danken is aan een blijvend hoog percentage thuiswerkers. Op slide 43 en 45 is goed te zien dat er op een gemiddelde werkdag nog steeds zo’n 25 tot 30% minder mensen naar het werk gaan, vergeleken met de periode voordat er Corona was. Dit percentage hadden we ook al in juni. Overigens zijn er (los van de recente oproep van ons kabinet) al veel mooie initiatieven ontplooid in regio’s om het hoge percentage thuiswerken vast te houden. Zie bijvoorbeeld slide 86, maar we kennen gelukkig meer goede voorbeelden van samenwerking tussen werkgevers en overheden (kijk ook eens op de recent gelanceerde site zowerkthet.nl met veel tips over thuiswerken)
Het openbaar vervoer blijft nog steeds flink achter. De hele maand september ligt het gebruik van het OV op ongeveer 50% van 2019. We zien daar vooralsnog weinig verandering.
We zijn uiteraard heel benieuwd of al deze cijfers zullen dalen nu de aangescherpte regels van kracht zijn. En zien we het horecabezoek inzakken en gaan er minder mensen winkelen en sporten? Met andere woorden: zullen de bestemmingen die al een tijdje in de opgaande trend zitten (slide 42 en 44) een dip naar beneden maken?
Volgende week nieuwe resultaten van een enquête over thuiswerken nu en in de toekomst. Een tipje van de sluier: veel werknemers verwachten dat ook als alles weer “normaal” is ze veel meer blijven thuiswerken dan in de periode van voor Corona. Dus dat Corona gaat zorgen voor structurele gedragsveranderingen. Wij blijven het uiteraard voor jullie volgen en zijn vooral nieuwsgierig naar de korte-termijn effecten in de komende drie weken.
Op de laatste slide tenslotte een mooi plaatje van de Slufter. We kunnen het niet genoeg benadrukken: blijf bewegen tijdens het thuiswerken, neem pauze en fiets of wandel een rondje. Goed voor lichaam en geest!
20200930 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Week 38: Wat valt deze week op?
Wat het verkeer betreft eigenlijk niet zoveel. De hoeveelheid verkeer blijft nog steeds op hetzelfde niveau en dat betekent dat de files ook nog wegblijven. De hoeveelheid vertraging stijgt wel, maar is nog ongeveer 60% lager dan vorig jaar. Dat komt doordat het verkeer in de spitsen lager is (slide 8). Vooral de ochtendspits is minder druk is dan vorig jaar, namelijk 10% minder verkeer. In de avondspits is dat 6% minder.
Ook in het gebruik van het OV verandert er niet veel (slide 19). Wel wordt er meer gefietst en gelopen (slide 22), ook naar het werk of naar school (slide 54).
Dat veel mensen nog steeds thuiswerken wisten we al. Onderzoek van TNO laat zien dat dit vooral gebeurt in de ICT en de financiële sector (slide 72), niet onlogisch. In hetzelfde onderzoek is ook gevraagd naar het aantal uren dat mensen werken en het blijkt dat er thuis meer uren gewerkt worden dan op kantoor. Dat dit de gezondheid niet schaadt blijkt ook: ruim 80% van de werknemers noemt de eigen gezondheid goed tot zeer goed en het aantal burn-out klachten is niet toegenomen. Dit onderzoek dateert uit eind juni, begin juli, dus het is afwachten wat de lange termijn effecten van thuiswerken zijn.
En als er weer naar kantoor gereisd wordt, zal dit voor een bepaalde groep mensen op een andere manier gebeuren. Uit onderzoek onder het NS-panel blijkt dat 10% een ander vervoermiddel heeft aangeschaft: van auto tot e-bike. En dat voor een deel van deze mensen dit een alternatief voor de trein gaat worden.
Het is duidelijk dat het M&E-team geen biologen telt, want op de foto op de laatste slide van onze achtergrondrapportage #20 stond geen ribkwal, maar een kompaskwal. Bij deze maken we dat goed door alsnog de ribkwal in zijn natuurlijke omgeving te tonen. Dit gezegd hebbende, kunnen we nog altijd mooie foto’s van de omgeving gebruiken. Dus als jullie een rondje lopen en er is iets moois te zien: maak een foto en stuur deze naar ons.
20200923 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Week 37: Beeld van verkeersintensiteiten en spreiding over de dag blijft ook na de vakanties stabiel.
20200916 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
week 36: Eerlijk gezegd zijn de verkeersgegevens bijna een beetje saai aan het worden in september. Intensiteiten, verkeersprestatie en spreiding over de dag blijven mooi stabiel (slide 7 t/m 15), de ochtendspits is nog steeds vrijwel afwezig, van de OV-campagne was uiteraard afgelopen week nog niet veel te merken (slide 19) en het lijkt dat fietsen weer wat in de lift zit (slide 22 en 23). Op slide 43 is wel te zien dat mensen er langzaam maar zeker steeds meer op uit trekken met diverse motieven. Op slide 54 is te zien dat naar het werk en onderwijs het aandeel fiets weer iets is gestegen. Op slide 78 zien we dat het aandeel mensen dat op vakantie in eigen land ging in juni de stijgende trend al te pakken had. We zijn benieuwd naar de cijfers over juli en augustus, waarbij we verwachten dat er dan meer mensen in eigen land op vakantie zijn geweest dan in 2019. Resultaten van een nieuw onderzoek naar zakelijke mobiliteit op slides 82 en 83. Het onderzoek bevestigt inzichten uit andere onderzoeken: werkgevers verwachten dat ook over 6 maanden nog meer dan de helft van de werknemers (een deel van de week) thuiswerkt. Het aantal zakelijke kilometers neemt met een kwart af in 2020 en, toch wel opvallend, 18% van de bedrijven heeft al maatregelen genomen door het wagenpark te verminderen. Tenslotte is het op slide 88 mooi om te zien dat het aantal ongevallen ruim onder het niveau van 2019 blijft.
COVID-19 veroorzaakt uiteraard veel leed, maar voor de bereikbaarheid, leefbaarheid en veiligheid zijn de effecten vooralsnog positief; de maatschappelijke kosten van mobiliteit zijn het laatste half jaar duidelijk verminderd. Op de laatste slide een prachtige foto waarop duidelijk te zien is dat er gelukkig nog vele wandelpaden in Nederland zijn waar je vrijwel niemand tegenkomt. Onze oproep is dan ook om komende week ook eens zo’n wandelpad op te zoeken.
20200909 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Week 35: Hetzelfde beeld als in week 34. Thuiswerken blijft hoog, veel minder files. En fietsgebruik groeit, maar ook het autobezit.
20200902 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
week 34: Het autoverkeer zit nog steeds in de vakantiemodus, ondanks dat in de regio Noord de vakanties alweer zijn afgelopen. Op slide 6 is te zien dat er iets meer vrachtverkeer is dan in 2019 en iets minder personenverkeer. Ook de totale verkeersprestatie op het HWN is vergelijkbaar met 2019 (slide 13). In de laatste week blijft 2020 iets achter, maar dat wordt grotendeels verklaard door de verschuiving in vakantieperiodes t.o.v. 2019, toen regio Zuid weer als eerste begon met werken. Hetzelfde effect zie je bij de congestie op slide 15. Dat Noord weer terug is van vakantie kun je toch wel zien in de data van de steden: op slide 12 en 17 zie je duidelijk dat Groningen meer verkeer en congestie kende de afgelopen week. Ook de opgaande rode lijn in het onderwijs op slide 44 is waarschijnlijk te danken aan het Noorden.Nieuwe cijfers uit Groot-Brittannië laten zien dat het OV in Nederland het in ieder geval beter doet (of zoals u wilt, minder slecht, slide 18 en 19). De groei in het fietsverkeer is inmiddels vergelijkbaar groot (slide 23). De stijgende lijn in het aantal vluchten in Nederland stabiliseert enigszins en blijft nog onder de 60% t.o.v. 2019 (slide 38); We gaan uiteraard voor jullie volgen hoe deze cijfers zich gaan verhouden tot de nieuwe SEO-scenario’s (slide 116) maar de toename van oranje reisadviezen belooft vooralsnog niet veel goeds. Op de laatste slide deze week weer een waterrijk plaatje. Volgens sommigen is deze rivier de scheidslijn tussen veel Corona (ten westen) en weinig Corona (ten oosten en noorden). Wij durven deze conclusie uiteraard niet te trekken en houden ons aan de feiten. En de komende maand zullen de feiten ons gaan vertellen hoe Nederland zich gaat verplaatsen als de vakanties in werk en onderwijs voorbij zijn. We zijn erg benieuwd!
20200826 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Week 33 geeft een wekelijkse update met bijna 50 slides met bijgewerkte of nieuwe data. Maar eerst nog even een terugblik naar 2 weken geleden. Daar schreef ik: “Als mobiliteit een indicatie is voor de economie, dan doen we het dus waarschijnlijk relatief zo slecht nog niet in relatie met de rest van Europa…We zijn benieuwd of dit ook blijkt uit de cijfers van het CBS op 14 augustus.” En wat bleek? Met een krimp van slechts 8,5% zijn we zo’n beetje het beste jongetje uit de klas in Europa. Voor ons weer een bevestiging dat mobiliteit, naast een heleboel andere dingen, ook een belangrijke economische indicator is. Ook twee weken geleden hadden we een mooie foto van de Linge met gele bloemetjes op de voorgrond. Meerdere lezers hebben me erop gewezen dat het koolzaad was en dat ik dit niet had gemeld vorige week. Hierbij dus rechtgezet. De foto van deze week laat een prachtig eigendom van Rijkswaterstaat zien (slide 134, meestal niet het eerste waar je aan denkt bij RWS).
Dan de opvallende zaken van deze week: Al weken lang is er iets meer vrachtverkeer en iets minder personenautoverkeer dan in 2019 (slide 6) waarbij de congestie laag blijft (slide 15). Het gebruik van het OV is ook al een flinke tijd redelijk stabiel met rond de 50% minder reizigers dan vorig jaar (slide 18). Je mag verwachten dat nu de scholen weer deels begonnen zijn en de vakanties ten einde lopen we weer toename van de mobiliteit gaan zien in de komende maand. Alhoewel, onze Minister-president heeft gisteren een duidelijke oproep gedaan om thuis te blijven werken voorlopig. Op slide 40 zien we duidelijk dat het aantal mensen dat naar het werk of onderwijs reist de afgelopen weken stabiel is. Het percentage thuiswerkers lijkt nog steeds constant op rond de 40% te zitten. Ook hier zijn we uiteraard benieuwd hoe dit in september gaat verlopen. Bij het verkeer in de steden zien we ook een paar opvallende verschuivingen. Zo is bij den Haag een relatieve toename van de intensiteiten t.o.v. andere steden te zien (slide 12), die enigszins in lijn is met een toename in NOx (slide 85) en PM10 (slide 88). Een beetje speculatief wellicht, maar zou dit te maken kunnen hebben met de toestroom van recreanten naar het strand van Scheveningen? En in Rotterdam zien we enerzijds een relatief sterke toename van het fietsverkeer (slide 21) en ook een behoorlijke afname van het autoparkeren in een paar centrum-garages (slide 103). Zou dat laatste te verklaren zijn door de mondkapjesplicht in een aantal winkelgebieden? Volgens de winkeliers daar is in ieder geval het bezoek aan hun winkels dramatisch gekelderd. Het aantal vluchten in Nederland en ook op Schiphol lijkt een stijgende lijn te pakken te hebben (slide 35 en 36). Opvallend, en vanuit economisch perspectief positief, is dat de luchtvracht zich al bijna weer hersteld lijkt te hebben. Ook de laatste paar hondsdagen lijken met mooi weer te verlopen. Geniet er nog even van en blijf gezond!
20200819 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Wat valt in week 31 op? Het verkeersbeeld op de weg en in het OV wordt nog steeds bepaald door de vakantie en is niet heel erg veranderd sinds vorige week (zie bijvoorbeeld slide 6, 13, 14). Wel zien we dat er, waarschijnlijk door het warme weer, iets meer wordt gefietst en minder wordt gewandeld (slide 20, 47 en let ook op slide 50). Het aantal vluchten in Nederland is nog steeds gehalveerd ten opzichte van 2019, maar er is de afgelopen week wel sprake van een behoorlijke toename, waarschijnlijk door meer vakantievluchten (slide 35). We kiezen in dit warme vakantieweer nog steeds voor veel horeca- en recreatiebestemmingen (slide 40 en 42). We zijn uiteraard benieuwd hoe snel dat mogelijk weer afneemt als de vakantie in de diverse landsdelen (komende week al Noord-Nederland) voorbij is. Er zijn steeds meer signalen dat mensen en organisaties structurele maatregelen nemen die van invloed zijn op de mobiliteit. Gisteren meldden KPN en Unilever (maar zij zijn zeker niet de enigen) dat zij thuiswerken structureel blijven toepassen, mede omdat veel medewerkers het willen. Het lijkt er verder op dat een groep werknemers, als ze dan wel naar het werk moeten reizen, dat bij voorkeur niet meer met het OV wil doen. De BOVAG meldde vorige week al dat er nog nooit zoveel occasions waren verkocht dan in juli (slide 53, ruim 125.000 stuks) en in hun persbericht gaven ze daarbij ook nog eens aan dat volgens onderzoek in opdracht van de BOVAG 175.000 OV-reizigers hebben aangegeven een auto te willen aanschaffen. Een zelfde trend zien we bij de tweewielers. Op slide 96 zien we een forse toename in de verkoop van brom- en snorfietsen en speed pedelecs in juli. De verkoopcijfers van e-bikes in juli hebben we nog niet, maar ook daar verwachten we een flinke toename. We denken dat veel mensen die op relatief korte afstand van het werk wonen in het vervolg over zullen stappen naar een of andere tweewieler voor hun woon-werkreis. Bovenstaande signalen en cijfers samengevat zou kunnen betekenen dat in september, als onderwijs en werk weer volop van start gaan, het gebruik van de weg en het OV weliswaar zullen toenemen. Maar misschien wel veel minder dan je zou verwachten door het continueren van hoge percentages thuiswerken en digitaal onderwijs in combinatie met een overstap naar individuele vormen van vervoer. Het blijft uiteraard nog even speculeren; we zijn heel benieuwd wat de cijfers in september echt zullen laten zien! Natuurlijk blijven we daarover informeren. Op de laatste slide (132) een mooi plaatje om het hoofd koel bij te houden. En vergeet niet, zoveel als mogelijk, ook van het mooie weer te genieten!
20200812 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Hierbij weer de wekelijkse update. Wat valt op in week 30 op? Het autoverkeer zit nog steeds op ongeveer hetzelfde niveau als in 2019; wel opvallend is de lichte toename van het vrachtverkeer (slide 6) en in overeenstemming daarmee de positieve trend in im- en export (slide 31). De spreiding over de dag is opmerkelijk (slide 7): een omgekeerd spitspatroon met de drukke perioden in de daluren en in de avond. Stel dat deze trend zou doorzetten, dan krijgt het begrip spitsmijden opeens een heel andere dimensie. maar laat ik niet gaan fantaseren en me gewoon bij de feiten houden! Ook het vakantiepubliek weet het OV niet massaal te vinden, uitgezonderd de treinen naar de kust op warme dagen. De bezetting ligt nog steeds onder de helft van “normaal” (slide 18). De verkoop van occasions (+17% in juli, sheet 91) en gemotoriseerde tweewielers (slide 94) daarentegen ligt duidelijk hoger dan vorig jaar. Zou dit toch een indicatie zijn dat een aantal OV-reizigers overstapt naar een vorm van individueel vervoer? We zijn erg benieuwd hoe dit zich verder ontwikkelt na de vakanties als weer meer mensen naar het werk en school gaan. Hoewel, de houding t.o.v. thuiswerken in de toekomst en nu blijft onveranderd hoog (zie bijvoorbeeld het recente ANWB-onderzoek, slide 65). Is het voldoende om de gebruikelijke files in september te doen verdwijnen? De toename van het verkeer is in heel Europa zichtbaar na de versoepelingen in de diverse landen. Zie slide 27. In Nederland zitten we al vanaf maart bij de landen die het minste verkeersafname hebben (slide 24 en 26). Als mobiliteit een indicatie is voor de economie, dan doen we het dus waarschijnlijk relatief zo slecht nog niet in relatie met de rest van Europa. We zijn benieuwd of dit ook blijkt uit de cijfers van het CBS op 14 augustus.
20200805 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Wat viel in week 29 op? Er waren vragen over de referentiebasis van de grafieken: Vergelijk je met dezelfde periode in 2019 of met de pre-corona situatie eind februari – begin maart? Waar mogelijk nemen we nu 2019 als referentiebasis op. Voor harde conclusies over verschillen is het niet altijd een oplossing want in 2019 had je bijvoorbeeld op andere momenten zomervakantie in de diverse landsdelen. Duiding blijft dus altijd een zaak van gezond verstand en diverse bronnen combineren. Het is duidelijk dat het verkeer weer vrijwel op het niveau van vorig jaar zit (sheet 8, zie ook nieuwe sheet 14 HWN); alleen de ochtendspits is nog iets rustiger door de thuiswerkers. Daardoor is de congestie nog steeds maar een derde van vorig jaar (sheet 15). Overigens is ook in de ons omringende landen hetzelfde beeld te zien (sheet 23); Het OV-gebruik groeit wel weer van week tot week, maar heeft nog een lange inhaalrace te gaan… (sheet 16 en 17). We blijven steeds minder thuis en trekken er steeds vaker op uit voor recreatie, winkelen of horeca (sheet 34). Hier zal een vakantie-effect in zitten, maar de trend was al een tijdje bezig. Een negatief effect van de toegenomen drukte op de rijkswegen is dat ook het aantal ongevallen en pechgevallen weer terug is naar “normaal”. In de zomervakantie zie je deze aantallen eigenlijk altijd verminderen, we zijn benieuwd of we dat ook dit jaar zullen zien. Veel mensen vieren vakantie in eigen land, dus wellicht dat we de komende maand dit soort cijfers zelfs boven die van 2019 zien uitstijgen. Tot slot nog een oproep: Uit veel onderzoek blijkt dat voor een grote groep thuiswerkers het bewegen er toch een beetje bij inschiet. Dat is natuurlijk negatief voor de gezondheid. Er zijn gelukkig anderen die juist meer bewegen dan vorig jaar (sheet 44). En dat leidt dan weer tot mooie foto’s (sheet 114). Dus trek er op uit en stuur ons ook een mooie foto van tijdens die wandeling of fietstocht, dan zetten we die volgende week wellicht op de laatste sheet. Blijf gezond!
20200715 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
In week 28 zijn enkele opvallende resultaten te zien: Het autoverkeer zit als totaal eigenlijk al weer op het niveau van voor de Coronacrisis. Ten opzichte van 2019 zit het personenautoverkeer er nog iets onder, maar het vrachtverkeer is zelfs al toegenomen (sheet 6 t/m 10); Gelukkig blijft met name de ochtendspits nog wat achter (sheet 11) waardoor de congestie ook nog meevalt (sheet 17). Maar het lijntje loopt al wel op, waardoor we van bijna 0 voertuigverliesuren alweer op de 200.000 zitten. Nog steeds maar 1/3 van de congestie van vorig jaar rond deze tijd… ; Het OV-gebruik is na de versoepeling per 1 juli wel iets verder gegroeid, maar nog niet erg spectaculair (sheet 18). In dit verband is het ook aardig om te zien dat in mei en juni er relatief veel occasions zijn verkocht (sheet 79). Volgens de autoverkopers in de media was dit omdat veel OV-reizigers een auto kochten. Uit cijfers van de RDW blijkt dat met name in stedelijke gebieden met de hoogste woningdichtheid het autobezit is gegroeid (sheet 80). En dat zijn dus, waarschijnlijk niet toevallig, de gebieden waar het OV veel wordt gebruik Het gaat wellicht niet om hele grote aantallen, maar het is toch een opmerkelijke trend, waaruit blijkt dat een deel van de OV-reizigers op dit moment liever niet meer met het OV reist. Een deel zal overigens ook overstappen op de een of andere tweewieler (sheet 82); Het aantal vluchten in Nederland is nog steeds bijzonder laag (sheet 31), maar we zien duidelijk dat de lijn wel de opwaartse beweging heeft gevonden.
20200708 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
In week 27 zijn verkeersintensiteiten al bijna weer op- en hier en daar boven – het niveau van voor de coronacrisis. Opvallend is dat de regio Zuidwest-Nederland koploper is (sheet 10) met 10% groei. Wellicht heeft dat iets te maken met de mooie weekenden en het recreatieve verkeer naar de kust. De congestie valt nog steeds mee (sheet 15) door uitblijvend spitsverkeer (sheet 37). De hoeveelheid mensen die thuisblijven op een willekeurige dag is alweer even groot als begin maart. Opvallend omdat er nog steeds heel veel mensen thuiswerken; mensen gaan dus steeds meer op pad voor andere vooral recreatieve bestemmingen (sheets 33-35). Het lijkt er zelfs op dat de totale reistijd per werkdag aan het toenemen is van gemiddeld 70 minuten pre-corona tot 80 minuten nu! Daarover in een volgende update wellicht meer. In lijn daarmee is ook de groei van het fietsverkeer, terwijl het OV nog steeds ver achterblijft. We zijn benieuwd of na de versoepelingen van vandaag hier snel verandering in zal optreden…(zie ook sheet 93) Overigens geeft meer dan een kwart van de werknemers in een enquête aan van plante zijn om in de toekomst meer met de (e-)fiets naar het werk te gaan! (sheet 91). Er zijn ook aantal nieuwe onderzoeken over thuiswerken geweest. De uitkomsten zijn in lijn met andere onderzoeken; over het algemeen wil zeker de helft van de werknemers ook na COVID-19 meer thuis blijven werken (sheets 51 t/m 54). Twee-derde van de werknemers die pre-corona zakelijke vluchten maakten zegt dit in de toekomst minder of veel minder te gaan doen (sheet 92). Meer fietsen, minder zakelijke vluchten, meer thuiswerken; dit lijkt goed nieuws voor de uitstoot van CO2. In een onderzoek van de IEA (sheet 102-103) blijkt dat de netto effecten van thuiswerken op CO2 en energiegebruik in ieder geval behoorlijk positief zijn.
20200701 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Week 26 zijn er volgens Rudie de Bruin – namens het M&E-team DGMO – weer veel sheets gewijzigd en ook is er een aantal nieuwe resultaten te zien. Wat zien we onder meer deze week? Het autoverkeer en ook de bijbehorende congestie blijft langzaam groeien (sheet 6, 7, 14). Het woon-werkverkeer groeit niet of nauwelijks, wel is er een opvallende toename in recreatieve reismotieven (sheet 32, 33); Er is een nieuwe stedelijke monitor met een link naar het dashboard zodat u zelf kunt rondkijken! (sheet 18); We zien een opvallende toename in de binnenvaart (sheet 23). Afwachten of dat in de komende weken structureel blijkt te zijn.; Een, vinden wij zelf, heel mooie nieuwe serie zijn de sheets 39 t/m 41 waarin we de zgn. modal shift kunnen volgen, dus of reizigers zich met hetzelfde vervoermiddel zijn blijven verplaatsen of zijn overgestapt op een andere vervoerwijze. Hier zien we goed de grote verschillen tussen het OV en de overige vervoerwijzen; Daarnaast is er en onderzoek onder studenten (sheet 54) gedaan en de eerste resultaten van ons grote werkgeversonderzoek (sheet 89 t/m 91). In een volgende update daarover wellicht meer.
20200624 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit_
Week 25 combineerde Rudie de Bruin – namens het M&E-team DGMO – diverse resultaten uit de sheets: ‘We zien een gestage toename van het autoverkeer. Op het hoofdwegennet (HWN) zitten we nog maar 11% onder het oude ‘normale’ pre-corona niveau, op stedelijk en regionaal niveau (OWN) is het nog maar een paar procent lager (sheet 6). Toch is de congestie nog steeds erg laag, ruim 90% onder het ‘normale’ niveau op het HWN (sheet 14). Dit komt omdat het verkeer in de spitsen nog steeds flink rustiger is. We zien wel dat in de daluren het verkeer alweer op of hier en daar zelfs boven het oude niveau zit (sheet 34). Dit klopt ook met de constatering dat het woon-werkverkeer nog steeds 25-30% lager is (sheet 31) en dat speelt zich met name in de spitsen af. Dus de lagere spits gecombineerd met het oude niveau van de daluren zorgt voor een veel gelijkmatiger gespreide verdeling over de dag. Je zou kunnen zeggen dat de capaciteit van de weg op dit moment optimaal en maximaal benut wordt. Daar zit natuurlijk ook een waarschuwing in; want bij elke paar procenten erbij in de spitsen – door huidige thuiswerkers die weer met de auto naar het werk zouden gaan – groeien de files exponentieel. We zitten dus langzamerhand op een kantelpunt. Wat zou het dus mooi zijn als we het thuiswerken op het huidige niveau zouden kunnen vasthouden! Met andere woorden: dat we het ‘nieuwe normaal’ op de weg nu gerealiseerd hebben. Blijft nog de vraag hoe het kan dat er 25-30% minder woon-werkverkeer is terwijl het totale verkeer alweer bijna (tot op 5-10%) op het oude niveau zit? Wel, er blijken dus overdag veel mensen voor andere motieven de auto te pakken, met name recreatie, er even tussenuit, winkelen etcetera (sheet 32). Bij deze motieven is de groei ten opzichte van de situatie voor corona ook in de orde van grootte van 25-30%. Daarnaast is het vrachtverkeer ook weer op of boven het oude niveau (sheet 6, 11) en worden er ook veel meer online bestelde goederen bezorgd.’
20200617 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Week 24 zien we dat landelijk het auto- en vrachtverkeer langzaam maar zeker verder toeneemt. Het vrachtverkeer is alweer op hetzelfde niveau als voor corona en het autoverkeer nog maar 8% lager, terwijl dit maximaal 41% was. Omdat er nog veel mensen thuiswerken en met name de spitsen nog meevallen, leidt het nog niet tot een sterke toename in files. Als de trend zich echter doorzet zal het niet lang meer duren of ook de doorstroom neemt weer toe. Hopelijk lukt het om snel afspraken te maken met de werkgevers over het blijven thuiswerken. In het OV is er wel sprake van een toename, maar we zitten nog lang niet op de maximale capaciteit. Hier speelt waarschijnlijk toch de bezorgdheid van veel mensen om weer met het OV te reizen een rol. Binnenkort komen resultaten beschikbaar van een groot onderzoek onder de werkgevers in Nederland; we zijn benieuwd welke nieuwe inzichten dat oplevert.
20200610 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Week 23: We zien het auto- en vrachtverkeer langzaam maar zeker verder toenemen. Het vrachtverkeer is alweer op hetzelfde niveau als voor Corona en het autoverkeer is nog maar 8% lager, terwijl dit maximaal 41% was… Omdat er nog veel mensen thuiswerken en met name de spitsen nog meevallen leidt het nog niet tot een sterke toename in files, maar als de trend zich doorzet zal het niet lang meer duren of ook de congestie neemt weer toe. Hopelijk lukt het om snel afspraken te maken met de werkgevers over het blijven thuiswerken. In het OV is er weliswaar sprake van een toename, maar we zitten nog lang niet op de maximale capaciteit. Hier speelt waarschijnlijk toch de bezorgdheid van veel mensen om weer met het OV te reizen een rol. Binnenkort komen resultaten beschikbaar van een groot onderzoek onder de werkgevers in Nederland; we zijn benieuwd welke nieuwe inzichten dat oplevert.
20200603 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
week 22: Op elke sheet is nu direct te zien of het om een gewijzigde of nieuwe sheet gaat of dat de sheet niet is veranderd ten opzichte van vorige week. Daarmee wordt het een stuk eenvoudiger om alleen de nieuwe gegevens te bekijken. De opgaande trend in de toename van het verkeer heeft zich ook de afgelopen week doorgezet. Op Hemelvaartsdag werd met het mooie weer met name erg veel gefietst. Bij het OV zien we nog weinig toename. We zijn uiteraard erg benieuwd hoe een en ander zich na 1 juni gaat ontwikkelen. Dan zullen we ook gegevens gaan opnemen over het reizen naar de horeca, het onderwijs en naar sport en ontspanning.
20200527 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Week 21: Er zijn weer veel nieuwe resultaten. Zo zijn er nieuwe gegevens over de spreiding over de dag waar je kunt zien dat bij het autoverkeer alweer voorzichtig sprake is van een spits. Nog lang niet de pieken van weleer, maar alle reden om goed met elkaar na te denken hoe we kunnen voorkomen dat de files weer terugkomen! Een troefkaart daarvoor is natuurlijk thuiswerken. Uit onze enquête blijkt dat ongeveer de helft van de werknemers tenminste 1 dag in de week of vaker wil blijven thuiswerken. Het percentage thuiswerkers was voor Corona rond 30% en is op dit moment ruim 60%. Zou toch mooi zijn voor de bereikbaarheid als we structureel tijdens het “nieuwe normaal” dit percentage op 45% zouden kunnen houden… Bij het vrachtverkeer ook een nieuwe vergelijking met onze buurlanden, waaruit blijkt dat we het in Nederland eigenlijk heel goed doen!
20200520 Achtergrondrapportage Monitoring Mobiliteit
Week 20: Er zijn veel nieuwe resultaten. Zo blijkt dat de bezetting van parkeergarages vergeleken met vorig jaar ongeveer is gehalveerd. We zien na de persconferentie van vorige week woensdag al direct een stijging in het aantal verplaatsingen, we zijn uiteraard heel benieuwd hoe dat zich in de komende weken zal ontwikkelen. Laat u verder niet misleiden door de afname in het vrachtverkeer; dat is eenmalig omdat de meetdag de dinsdag is en vorige week dinsdag 5 mei was een nationale feestdag. De eerste voorlopige uitkomsten van ons eigen onderzoek zijn ook bekend en geven, gecombineerd met een aantal andere bronnen en onderzoeksresultaten, een aardig inzicht over de verwachtingen van reizigers voor de komende maanden.